© ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή σημείων του e-περιοδικού μας, χωρίς γραπτή άδεια του υπεύθυνου π. Παναγιώτη Καποδίστρια (pakapodistrias@gmail.com), καθώς αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία, προστατευόμενη από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Άγραφα (6) Αμερική (25) Αφιερώματα (6) Γιώργος Καρρής (10) Γρεβενά (1) Έδεσσα (1) Ειδήσεις για το Περιβάλλον (28) Εκδόσεις (23) Εκπαίδευση (2) Ελαιο-σώματα (13) Επικαιρότητα (28) Ζάκυνθος και Περιβάλλον (233) Ζωές εφήμερες (μικρά videos π. Π. Κ.) (10) Θρησκεία και Περιβάλλον (348) Κείμενα π. Παναγιώτη Καποδίστρια (42) Κέντρο Λόγου ΑΛΗΘΩΣ (23) Κερκίνη (1) Κορινθία (1) Κρίσεις για τα "Κεφάλαια Θεολογίας του Περιβάλλοντος" (7) Λίμνη Πλαστήρα (6) Λογοτεχνία (2) ΜάνηNatura (1) Μοναχισμός και Περιβάλλον (9) Μουσεία Φύσης (16) Μουσική (2) Οικολογικά Συνέδρια (58) Οικολογικές δράσεις Βατικανού (5) Πρωτοβουλίες Οικουμενικού Πατριάρχη (268) Πυρκαγιές 2007 (13) Πυρκαγιές 2009 (6) Πυρκαγιές 2017 (10) Πυρκαγιές 2018 (9) Πυρκαγιές 2019 (1) Σεισμοί (2) Στίγματα (62) Στροφάδια (20) Ταινίες οικολογικές (14) ΤΕΙ Ζακύνθου (10) Το Η΄ Οικολογικό Συμπόσιο στον Μισισιπή (22) Υμνολογία Οικολογική (3) Φύση Ιορδανίας (6) Φύση Κιέβου (4) ΦωτοNatura (209) Ώρα της Γης (9) AfricaNatura (23) Covid-19 (7) Editorial (1) Greener Attica 2018 (9) Halki Summit 2012 (6) Halki Summit 2015 (5) Halki Summit 2019 (5) Halki Summit 2021 (1) Halki Summit 2022 (1) Halki Summit 2024 (3) Holy Land Άγιοι Τόποι (1)

9.6.07

Τα Πατριαρχικά Μηνύματα των ετών 2004-2006 για την 1η Σεπτεμβρίου (Εκκλησιαστική Ημέρα Περιβάλλοντος)

2004

Ἀριθμ.Πρωτ. 709.

+ Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ
ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ, ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ
ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
ΧΑΡΙΝ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗΝ ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥ
ΠΑΣΗΣ ΤΗΣ ΚΤΙΣΕΩΣ ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΥ
ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΟΣ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Ἀδελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,

Πρό δέκα καί πέντε ἐτῶν ὁ μακαριστός προκάτοχος ἡμῶν ἀοίδιμος Πατριάρχης Δημήτριος ἐξέδωκε τήν πρώτην ἐπίσημον ἐγκύκλιον διά τήν διαφύλαξιν τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος, μίαν ἐγκύκλιον πρός τό πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας, διά τῆς ὁποίας καθιέρωσεν ἐπισήμως τήν 1ην Σεπτεμβρίου ὡς ἡμέραν προσευχῆς διά τήν προστασίαν τοῦ περιβάλλοντος. Ἡ ἱστορική ἐκείνη ἀνακήρυξις ἐτόνιζε τήν σημασίαν τοῦ εὐχαριστιακοῦ καί ἀσκητικοῦ ἤθους τῆς παραδόσεώς μας, τό ὁποῖον παρέχει μίαν διόρθωσιν τοῦ καταναλωτικοῦ τρόπου ζωῆς καί μίαν ἐναλλακτικήν λύσιν εἰς τήν ἐπικρατοῦσαν φιλοσοφίαν τῆς ἐποχῆς μας.
Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας πάντοτε ἐπέμειναν ἐπί τῆς καιρίας σπουδαιότητος τῆς αὐτοεξετάσεως ὡς προϋποθέσεως διά τήν πνευματικήν πρόοδον. Ἀπηχῶν τόν κλασσικόν χρησμόν τῶν Δελφῶν, Κλήμης ὁ Ἀλεξανδρεύς προτρέπει: «Γνῶθι σαυτόν! Ἐάν γνωρίζῃς ἑαυτόν, θά γνωρίζῃς τά πάντα». Εὐάγριος ὁ Ποντικός πάλιν λέγει: « Ὁ γνωρίζων ἑαυτόν γνωρίζει τόν Θεόν». Καί Ἰσαάκ ὁ Σύρος διαβεβαιώνει: «Ἡ γνῶσις τοῦ ἑαυτοῦ μας σημαίνει γνῶσιν τῶν ἀποτυχιῶν ἡμῶν, τοῦθ᾿ ὅπερ ὁδηγεῖ εἰς τήν Ἀνάστασιν τῶν νεκρῶν». Ὅθεν, ἄς ἀναλογισθῶμεν τί ἔχομεν μάθει ὡς Ἐκκλησία κατά τά τελευταῖα δεκαπέντε ἔτη. Ποίαν γνῶσιν ἀπεκτήσαμεν; Ποίας ἀποτυχίας εἴχομεν; Καί πρός ποίαν κατεύθυνσιν ὀφείλομεν τώρα νά στραφῶμεν;
Εἰς τά πέντε θερινά σεμινάρια, τά ὀργανωθέντα ἐπί ἐτησίας βάσεως μεταξύ τῶν ἐτῶν 1994-1998 ἐν τῇ Θεολογικῇ Σχολῇ τῆς νήσου Χάλκης, ἐμάθομεν περί τῆς στενῆς σχέσεως μεταξύ τῶν περιβαλλοντολογικῶν θεμάτων ἀφ᾿ ἑνός καί τῆς ἐκπαιδεύσεως, τῆς ἠθικῆς, τῆς ἐπικοινωίας, τῆς δικαιοσύνης καί τῆς πτωχείας ἀφ᾿ ἑτέρου. Καί εἰς τά πέντε διεθνῆ συμπόσια, τά συγκληθέντα ἀνά διετίαν ἀπό τοῦ ἔτους 1995 μέχρι σήμερον, διηρευνήσαμεν τάς ἐπιπτώσεις τοῦ σπατάλου τρόπου ζωῆς ἐπί τῶν ὑδάτων τοῦ Αἰγαίου, τῆς Μαύρης Θαλάσσης, τοῦ Δουνάβεως, τῆς Ἀδριατικῆς καί τῆς Βαλτικῆς Θαλάσσης. Ὁμοῦ μετά θεολόγων, ἐπιστημόνων, πολιτικῶν καί δημοσιογράφων ἀνεγνωρίσαμεν κατά τρόπον ἁπτόν τήν εὐθύνην τήν ὁποίαν ὅλοι φέρομεν -ἐνώπιον ἀλλήλων, ἐνώπιον τοῦ κόσμου ἡμῶν καί ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ ἡμῶν- διά τήν καταστροφήν τοῦ φυσικοῦ κάλλους τοῦ κόσμου μας, διά τήν ἐξάντλησιν τῶν φυσικῶν πόρων τῆς γῆς καί διά τόν ἀφανισμόν τῆς ποικιλίας τοῦ πλανήτου μας.
Εἰδικώτερον, ἀντελήφθημεν πῶς ἡ διατήρησις τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος συνάπτεται ἐσωτερικῶς πρός τήν κατάπαυσιν τῶν πολεμικῶν συρράξεων, πρός τήν ἀποκατάστασιν τῆς κοινωνικῆς δικαιοσύνης καί πρός τήν διαχείρισιν τῆς ἐν τῷ κόσμῳ πενίας. Ἐμάθομεν πῶς ὁ τρόπος καθ᾿ ὅν συμπεριφερόμεθα πρός τούς ἀνθρώπους ἀντανακλᾶται εὐθέως εἰς τόν τρόπον κατά τόν ὁποῖον τοποθετούμεθα ἔναντι τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος, καθώς ἐπίσης καί ἔναντι τῆς λατρείας τήν ὁποίαν ἐπιφυλάσσομεν ἀποκλειστικῶς εἰς τόν Θεόν.
Δέν θά πρέπει νά μᾶς ἐκπλήσσῃ τό γεγονός ὅτι εἴμεθα ἱκανοί νά μεταχειριζώμεθα κακῶς τήν φυσικήν καί ὑλικήν δημιουργίαν ὅταν εἴμεθα ἱκανοί νά ἐκμεταλλευώμεθα τούς συνανθρώπους ἡμῶν. Ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία ἔχει πρωτοστατήσει εἰς σημαντικάς συνελεύσεις καί συμφωνίας περί τῆς εἰρήνης καί τῆς εὐημερίας τοῦ κόσμου, περί τῆς οἰκονομικῆς καί κοινωνικῆς μεταρρυθμίσεως, περί ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων καί θρησκευτικῆς ἀνεκτικότητος.
Ὅταν πρόκειται διά τήν κατάλληλον ἀπάντησιν καί τήν ἁρμόζουσαν θεολογικήν σκέψιν, οὐδεμία ἀμφιβολία ὅτι ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἡμῶν ἔχει πολλά νά συνεισφέρῃ εἰς τήν σύγχρονον συζήτησιν περί οἰκολογίας. Δυνάμεθα νά ἀνατρέξωμεν εἰς τό βάθος καί τόν πλοῦτον τῆς Ἁγιογραφικῆς καί Πατερικῆς κληρονομίας ἡμῶν, διά νά συμβάλωμεν θετικῶς καί οἰκοδομητικῶς εἰς τά κρίσιμα θέματα τῆς ἐποχῆς μας. Τό σημεῖον ὅμως εἰς τό ὁποῖον οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί ἀποκαλύπτομεν ὅτι εἴμεθα εἰς μέγαν βαθμόν τρωτοί εἶναι ἡ ἐφαρμογή τῆς θεωρίας μας.
Εἶναι πάντοτε ἡ εὐκολωτέρα προσέγγισις νά αἰτιώμεθα τήν Δυτικήν ἐξέλιξιν καί τεχνολογικήν πρόοδον διά τά κακά τά ὁποῖα ἀντιμετωπίζομεν εἰς τόν κόσμον ἡμῶν. Καί εἶναι πάντοτε πειρασμός νά πιστεύωμεν ὅτι κατέχομεν τήν λύσιν προβλημάτων τά ὁποῖα ὅλοι ἀντιμετωπίζομεν σήμερον ἤ νά ἀγνοῶμεν τόν ἐπικείμενον κίνδυνον πού ἀντιμετωπίζομεν παγκοσμίως. Ἐκεῖνο ὅπερ εἶναι δυσκολώτερον -καί ὅμως ταυτοχρόνως καί ἐντιμότερον- εἶναι νά διακρίνωμεν τό μέτρον κατά τό ὁποῖον ἡμεῖς οἱ ἴδιοι ἀποτελοῦμεν μέρος αὐτοῦ τούτου τοῦ προβλήματος. Ὅπως, πόσοι ἐξ ἡμῶν ἐξετάζομεν τάς τροφάς τάς ὁποίας καταναλίσκομεν, τά ἀγαθά τά ὁποῖα ἀγοράζομεν, τήν ἐνέργειαν τήν ὁποίαν σπαταλῶμεν, ἤ τάς συνεπείας τοῦ προνομιακοῦ τρόπου ζωῆς μας; Πόσον συχνά ἀφιερώνομεν τόν χρόνον μας διά νά ἐξετάσωμεν μετά προσοχῆς τάς ἐπί καθημερινῆς βάσεως ἐπιλογάς ἡμῶν εἴτε ὡς ἄτομα, εἴτε ὡς θεσμοί, εἴτε ὡς ἐνορίαι, εἴτε ὡς κοινότητες, εἴτε ὡς κοινωνίαι καί ἀκόμη καί ὡς ἔθνη;
Σπουδαιότερον τούτου: ἆραγε πόσοι ἀπό τούς Ὀρθοδόξους κληρικούς μας εἶναι προητοιμασμένοι νά ἀναλάβουν ἡγετικόν ρόλον εἰς θέματα ἀφορῶντα εἰς τό περιβάλλον; Πόσαι ἐκ τῶν Ὀρθοδόξων ἐνοριῶν καί κοινοτήτων μας εἶναι προητοιμασμέναι νά ὑλοποιήσουν τήν γνῶσιν πού συνεσωρεύσαμεν τά τελευταῖα ἔτη, ἐφαρμόζουσαι εἰς τάς ἑαυτῶν κοινότητας οἰκολογικάς ἀρχάς; Πῶς αἱ ἀποφάσειος οἱασδήποτε τοπικῆς κοινότητος καί ἐνορίας ἀντανακλοῦν ἐπί πρακτικοῦ καί ἁπτοῦ ἐπιπέδου τήν ἐμπειρίαν τήν ὁποίαν ἀπεκτήσαμεν ἐπί θεωρητικοῦ ἐπιπέδου;
Εἰς ἐποχήν κατά τήν ὁποίαν ἡ πληροφορία εἶναι εὐκόλως προσιτή εἰς ἡμᾶς, δέν ὑπάρχει ἀσφαλῶς καμμία δικαιολογία δι᾿ ἄγνοιαν ἤ ἀδιαφορίαν. Τό νά παραβλέπωμεν σημαίνει νά κλείωμεν τούς ὀφθαλμούς μας ἐνώπιον μιᾶς πραγματικότητος ἡ ὁποία εἶναι πάντοτε παροῦσα καί διαρκῶς αὐξανομένη. Προγενέστεραι γενεαί καί πολιτισμοί ἴσως νά μή συνειδητοποίουν τάς ἐπιπτώσεις τῶν πράξεων αὐτῶν. Οὐχ ἦττον, σήμερον, ἴσως εἴπερ ποτέ λκαί ἄλλοτε, εὑρισκόμεθα εἰς μίαν μοναδικήν θέσιν. Σήμερον, ἱστάμεθα εἰς ἕν σταυροδρόμιον, ἤτοι εἰς ἕν σημεῖον ἐπιλογῆς τοῦ σταυροῦ τόν ὁποῖον ὀφείλομεν νά ἄρωμεν. Διότι, σήμερον, ἔχομεν πλήρη ἐπίγνωσιν τῶν οἰκολογικῶν καί παγκοσμίων συνεπειῶν τῶν ἀποφάσεων καί πράξεων ἡμῶν, ἀσχέτως τοῦ πόσον μικραί ἤ ἀσήμαντοι ἠμποροῦν νά εἶναι αὗται.
Ἐλπίζομεν εἰλικρινῶς καί διακαῶς προσευχόμεθα ὅπως εἰς τά ἑπόμενα ἔτη ὁλονέν καί περισσότεροι ἐκ τῶν Ὀρθοδόξων πιστῶν ἡμῶν ἀναγνωρίζουν τήν σπουδαιότητα μιᾶς σταυροφορίας διά τό περιβάλλον ἡμῶν, τό ὁποῖον τόσον ἐγωϊστικῶς ἔχομεν παραμελήσει. Αὐτό τό ὅραμα εἴμεθα πεπεισμένοι ὅτι μόνον ὀφέλη θά προσπορίσῃ εἰς τάς ἐπερχομένας γενεάς ἀφήνοντας εἰς αὐτάς ἕνα καθαρώτερον καί καλύτερον κόσμον. Τό ὀφείλομεν εἰς τόν Δημιουργόν μας. Καί τό ὀφείλομεν εἰς τά τέκνα ἡμῶν.
Εἴθε νά ἐνισχύσῃ ἡμᾶς ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ νά λάβωμεν τάς ὀρθάς ἀποφάσεις.
Τοῦ δέ Κυρίου καί Θεοῦ ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἡ χάρις καί τό ἄπειρον ἔλεος εἴησαν ἐφ᾿ ὑμᾶς καί ἐπί πάντας ἀνθρώπους. Ἀμήν.
,βδ´ Σεπτεμβρίου α´

2005

Ἀριθμ.Πρωτ.847

+ Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ
ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ, ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ
ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
ΧΑΡΙΝ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗΝ ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥ
ΠΑΣΗΣ ΤΗΣ ΚΤΙΣΕΩΣ ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΥ
ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΟΣ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ


«Ἡ γῆ ἀγλώσσως βοᾷ στενάζουσα, τί με κακοῖς μιαίνετε πολλοῖς πάντες ἄνθρωποι;».
Τροπάριον θ´ ὠδῆς τοῦ σεισμοῦ τῆς κς´ Ὀκτωβρίου

Ἀδελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,

Μέ πολλήν παραστατικότητα ὁ ἱερός ὑμνογράφος Ἰωσήφ παρουσιάζει τήν γῆν στενάζουσαν καί διαμαρτυρομένην ἀφώνως διά τά πολλά κακά μέ τά ὁποῖα μιαίνομεν αὐτήν ἡμεῖς οἱ ἄνθρωποι. Καί ἄν τότε ᾐσθάνετο ὁ ἱερός ὑμνογράφος τήν ρύπανσιν τῆς γῆς ὑπό τῶν ἀνθρώπων ὡς μίασμα ἐπισῦρον τήν ὀργήν τοῦ Θεοῦ, πόσον περισσότερον σήμερον πρέπει ὅλοι νά συναισθανθῶμεν τήν τραγικῶς καταστρεπτικήν συμπεριφοράν μας ἔναντι τῆς δημιουργίας τοῦ Θεοῦ.

Ἀσφαλῶς ἡ γῆ ἐπλάσθη κατάλληλος διά τήν ἐν αὐτῇ κατοίκησιν τῶν ἀνθρώπων καί ἐτάχθη ὑπό τοῦ Θεοῦ εἰς ἐξυπηρέτησιν τῶν ἀναγκῶν αὐτῶν. Οἱ ἄνθρωποι ὅμως δέν ἀντλοῦμεν ἐξ αὐτῆς ἐν μέτρῳ τά ἀναγκαῖα, ὥστε νά διατηρηθῇ ἡ παραγωγική αὐτῆς ἱκανότης, ἀλλά συμπεριφερόμεθα πρός αὐτήν φονικῶς. Ἀντλοῦμεν τόσα πολλά καί κατά τόσον βάναυσον τρόπον, ὥστε ἐξαντλοῦμεν τάς δυνατότητας αὐτῆς καί καταστρέφομεν τήν μελλοντικήν παραγωγήν. Ὁμοιάζομεν πρός αὐτούς οἱ ὁποῖοι ἀπό πλεονεξίαν πρός συγκέντρωσιν ξυλείας καταστρέφουν καί τό δένδρον καί τό δάσος καί οὕτω στεροῦν ἑαυτούς ἀπό τῆς δυνατότητος νά ἐσοδεύσουν εἰς τό μέλλον ἄλλην ξυλείαν. Εἶναι γνωστόν ἀπό τήν ἱστορίαν ὅτι εἰς πολλάς περιοχάς τῆς γῆς εἰς τάς ὁποίας ἀνεπτύχθη πολιτισμός ἐπηκολούθησεν ἡ ἐρημοποίησις.

Αὐτό τό φαινόμενον τῆς ἐρημοποιήσεως, τό ὁποῖον εἰς παλαιοτέρας ἐποχάς ἐξειλίσσετο βραδέως, εἰς τήν ἐποχήν μας ἐξελίσσεται ταχύτατα. Ὁλόκληροι περιοχαί πέριξ ρυπογόνων ἐργοστασίων καί βιομηχανικῶν ζωνῶν μέ τοξικάς ἐκπομπάς ἔχουν ἤδη νεκρωθῆ καί αἱ νεκρωμέναι ἐκτάσεις διαρκῶς διευρύνονται. Τεράστιαι ζῶναι ἔχουν ἀποψιλωθῆ διά νά παραδοθοῦν εἰς τήν καλλιέργειαν, διά δέ τῆς χρήσεως τοξικῶν ζιζανιοκτόνων ἔχει καταστραφῆ κάθε ἄλλη βλάστησις, πλήν τῆς ἐπιθυμητῆς καί καλλιεργουμένης. Τά μή διασπώμενα τοξικά φυτοφάρμακα εἰσέρχονται εἰς τό κύκλωμα τοῦ ὕδατος καί μολύνουν τάς πηγάς καί τούς ποταμούς μέ βαρείας συνεπείας διά τήν ὑγιείαν τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ πλεονεξία καί ἡ ἀδιαφορία διά τάς ἐπιπτώσεις τῶν χρησιμοποιουμένων μεθόδων καί ὑλικῶν ἐκδικεῖται. Ἐνῷ οἱ ἄνθρωποι ἐργαζόμεθα ἐντατικῶς διά νά αὐξήσωμεν τάς παραγωγικάς δυνατότητας τοῦ πλανήτου μας, ταυτοχρόνως καί ἀντιφατικῶς καταστρέφομεν αὐτάς. Οἱ ἀστροναῦται οἱ ὁποῖοι εἶδον προσφάτως συνολικῶς καί ἐξ ἀποστάσεως τήν γῆν κατά τήν πέριξ αὐτῆς κίνησίν των ἐπέστησαν εἰς ὅλην τήν ἀνθρωπότητα τήν προσοχήν της ἐπί τοῦ γεγονότος ὅτι τεράστιαι ἐπιφάνειαι αὐτῆς ἔχουν ἀποψιλωθῆ καί προετοιμάζουν μεγάλης ἐκτάσεως ἐρημοποιήσεις.

Ὁ προδιαληφθείς ἱερός ὑμνογράφος προσωποποιῶν τήν γῆν θέλει αὐτήν λέγουσαν πρός τόν ἄνθρωπον ὅτι ὁ Δεσπότης τῶν ἀνθρώπων καί Θεός φειδόμενος αὐτῶν μαστιγώνει αὐτήν. Διά τόν λόγον τοῦτον καί μή ὑποφέρουσα ἡ γῆ τό διά τά ἀνθρώπινα σφάλματα μαστίγιον κραυγάζει πρός τούς ἀνθρώπους: «Λάβετε αἴσθησιν καί ἐν μετανοίᾳ τόν Θεόν ἐξιλεώσασθε». Ἡ πρόσκλησις εἶναι λίαν ἐπίκαιρος. Πρέπει νά λάβωμεν αἴσθησιν τοῦ κινδύνου, νά συνειδητοποιήσωμεν τά αἴτια καί τάς εὐθύνας μας καί νά ἐξιλεώσωμεν τόν Θεόν, ὄχι διά λόγων καί μικρῶν θυσιῶν, ἀλλά διά γενναίων πράξεων καί μεγάλων θυσιῶν. Διότι θά ἰσχύσῃ καί ἐν προκειμένῳ ἡ ὑπόσχεσις τοῦ Κυρίου ὅτι θά λάβωμεν εἰς τό πολλαπλάσιον ὅσα θυσιάσομεν.

Ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία, ἔχουσα αἴσθησιν τῶν κινδύνων οἱ ὁποῖοι ἐπαπειλοῦν τήν γῆν καί τό πέριξ ἡμῶν φυσικόν περιβάλλον, τόσον ἀπό τάς φυσικάς συνεπείας τῶν ἀνθρωπίνων ἐνεργειῶν, ὅσον καί κυρίως ἀπό τάς ἠθικάς ἐπιπτώσεις τῶν ἀνθρωπίνων ἐγκλημάτων, καθιέρωσε τήν 1ην Σεπτεμβρίου ὡς ἡμέραν προσευχῆς διά τό περιβάλλον. Ἡ προσευχή ἐξιλεώνει τόν Θεόν, ἀλλ᾽ ἰσχύει ἐν προκειμένῳ καί τό τῶν ἀρχαίων «σύν Ἀθηνᾷ καί χεῖρα κίνει», ὅπερ ἁγιογραφικῶς ἐκφράζεται διά τῆς φράσεως «πολύ ἰσχύει δέησις δικαίου ἐνεργουμένη», εἰς τήν ὁποίαν τό βάρος πίπτει εἰς τό «ἐνεργουμένη», δηλαδή συνοδευομένη ἀπό ἀνάλογον ἐνέργειαν τοῦ ὑπέρ οὗ ἡ δέησις. Διότι δέν δικαιώνεται ὁ λέγων «Κύριε, Κύριε», ἀλλ᾽ ὁ ποιῶν τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Καί ἐν προκειμένῳ εἶναι σαφές ὅτι τό θέλημα τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ διατήρησις τῆς ἀειφορίας τῶν φυσικῶν πόρων, ὁ σεβασμός πρός τήν φυσικήν δημιουργίαν τοῦ Θεοῦ καί πρός τάς μελλούσας γενεάς καί ἡ ἀναστροφή τῆς καταστρεπτικῆς συμπεριφορᾶς μας πρός τό χαρισθέν εἰς ἡμᾶς ὑπό τοῦ Θεοῦ καλόν λίαν φυσικόν περιβάλλον.

Αὐτοῦ ἡ χάρις καί τό ἄπειρον ἔλεος εἴησαν μετά πάντων ὑμῶν.
,βε´ Σεπτεμβρίου α´
+ ὁ Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαῖος
ἀγαπητός ἐν Χριστῷ ἀδελφός καί διάπυρος πρός Θεόν εὐχέτης

2006

Ἀριθμ. Πρωτ. 856

+ Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ
ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ, ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ
ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
ΧΑΡΙΝ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗΝ ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥ
ΚΑΙ ΣΥΝΤΗΡΗΤΟΥ ΠΑΣΗΣ ΤΗΣ ΚΤΙΣΕΩΣ ΚΥΡΙΟΥ
ΚΑΙ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΟΣ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Ἀδελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,

Ὁ εὔσπλαγχνος καί φιλάνθρωπος Θεός ἔπλασε τόν κόσμον ὡραιότατον καί λειτουργικώτατον, ἐξυπηρετικόν ὅλων τῶν ἀναγκῶν τοῦ ἀνθρώπου. Ἐπέτρεψε δέ εἰς τόν ἄνθρωπον, τήν κορωνίδα καί τόν βασιλέα τῆς δημιουργίας, νά ἀπολαβάνῃ ἐξ αὐτοῦ πᾶν ὅ,τι εἶναι εἰς αὐτόν ἀπαραίτητον διά τήν ζωήν του.

Παραλλήλως, συνέδεσε πᾶσαν ὠφέλιμον σχέσιν τοῦ ἀνθρώπου μέ τήν κτίσιν διά τοῦ αἰσθήματος τῆς χαρᾶς καί τῆς ἀπολαύσεως, πᾶσαν δέ ὑπερβολήν ἤ ἔλλειψιν ἐν τῇ χρήσει τῶν φυσικῶν ἀγαθῶν διά τοῦ αἰσθήματος τῆς ἐπιθυμίας (ἐν ἐλλείψει) ἤ τοῦ κόρου (ἐν καταχρήσει), εἰς τρόπον ὥστε ὁ ἄνθρωπος νά ἔχῃ ἐν ἑαυτῷ ἐνστικτωδῶς τό μέτρον τῆς ὠφελίμου χρήσεως καί τῆς ἐπιβλαβοῦς καταχρήσεως, εἴτε αὐτή ἐμφανίζεται ὡς στέρησις εἴτε ἐμφανίζεται ὡς ὑπερβολική ἀπόλαυσις. Ἐν τούτοις, ὁ προικισμένος μέ τήν ἐλευθερίαν τῆς βουλήσεως αὐτοῦ ἄνθρωπος ἔχει τήν δυνατότητα νά ἐλέγχῃ τήν ἐνστικτώδη πληροφόρησιν ἑαυτοῦ περί τῶν ὁρίων τούτων καί εἴτε νά καθορίζῃ ἄλλα ὅρια διά λόγους ἀσκήσεως, εἴτε νά ὑπερβαίνῃ αὐτά διά ἠθελημένης ἐνεργείας.

Εἰς τοιαύτην περίπτωσιν εὑρισκόμεθα εἴτε πρό πλεονεξίας, ἥτις ἐστίν εἰδωλολατρεία, κατά τόν Ἀπόστολον Παῦλον, εἴτε πρό ἀπεχθείας τῆς ζωῆς ἤ τῶν φυσικῶν ἀγαθῶν, δώρων τοῦ Θεοῦ, ἤτοι ἐνώπιον στάσεων ἐξ ἴσου καταδικαστέων, ὡς ἀντιθέτων πρός τό τέλειον σχέδιον τοῦ Θεοῦ διά τό εὐφρόσυνον τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου.

Ὁ ἄνθρωπος, ἀτυχῶς, πράγματι ἠρνήθη νά συμμορφωθῇ πρός τάς ὑποδείξεις τοῦ Θεοῦ περί τῆς ἐν τῷ μέτρῳ τῶν ἀναγκῶν αὐτοῦ χρήσεως τοῦ κόσμου καί περί ἐργασίας καί φυλάξεως αὐτοῦ καί ἐξέπεσε τῆς ὁδηγητικῆς χάριτος Αὐτοῦ, μέ ἀποτέλεσμα νά συμπεριφέρεται πρός τήν περιβάλλουσαν αὐτόν φύσιν ἁρπακτικῶς καί καταστρεπτικῶς ὡς κυρίαρχος καί ὄχι ὡς χρήστης, καί νά διαταράσσῃ τήν ἐκ Θεοῦ φυσικήν ἁρμονίαν καί ἰσορροπίαν. Τό ἀποτέλεσμα εἶναι ὅτι καί ἡ φύσις ἀντιδρᾷ ἀνισορρόπως καί προκαλεῖ εἰς τήν ἀνθρωπότητα σωρείαν δεινῶν. Αἱ πρόσφατοι ἀσυνήθεις θερμοκρασιακαί διακυμάνσεις, οἱ τυφῶνες, οἱ σεισμοί, αἱ καταιγῖδες, αἱ ρυπάνσεις τῶν θαλασσῶν καί τῶν ποταμῶν καί πλεῖσται ἄλλαι καταστροφικαί τοῦ περιβάλλοντος καί τοῦ ἀνθρώπου ἐνέργειαι ὀφείλονται εἰς ἐμφανῆ καί κραυγαλέαν ἤ ἀφανῆ καί σιωπηλῶς δρῶσαν ἀνθρωπίνην συμπεριφοράν. Τό κύριον δέ αἴτιον αὐτῆς τῆς καταστροφικῆς συμπεριφορᾶς τοῦ συγχρόνου ἀνθρώπου εἶναι ὁ ἐγωκεντρισμός αὐτοῦ, ὁ ὁποῖος εἶναι ἡ ἄλλη ὄψις τῆς αὐτονομήσεώς του ἀπό τόν Θεόν καί ἡ προσπάθεια αὐτοθεώσεώς του.

Ἕνεκα αὐτοῦ τοῦ ἐγωκεντρισμοῦ ἡ σχέσις τοῦ ἀνθρώπου πρός τήν φύσιν μεταβάλλεται εἰς σχέσιν αὐθάδους καί ὑπεροπτικῆς καθυποτάξεως τῶν φυσικῶν δυνάμεων καί ἡ χρησιμοποίησις αὐτῶν πρός θανάτωσιν ἤ καθυπόταξιν τοῦ συνανθρώπου, ἀντί πρός συντήρησιν τῆς ζωῆς καί τῆς ἐλευθερίας αὐτοῦ, ἤ πρός ὑπερβολικήν ἀπόλαυσιν, μετά ἀδιαφορίας διά τάς συνεπείας τῆς ὑπερχρήσεως.

Ἡ χρησιμοποίησις τῶν ἀτομικῶν καί πυρηνικῶν δυνάμεων τῆς φύσεως διά πολεμικούς σκοπούς ἀποτελεῖ ὕβριν, ὅπως καί ἡ καθ᾿ οἱονδήποτε τρόπον ὑπερκατανάλωσις, ἡ ὁποία ἐπιβαρύνει τό φυσικόν περιβάλλον μέ ρύπους, μέ αὔξησιν τῆς θερμοκρασίας καί μέ ἀνατροπήν τῶν φυσικῶν ἰσορροπιῶν καί μέ ὅσα αὐτή συνεπάγεται. Ἡ τεραστία εἰς ἔκτασιν ἐνέργεια ἡ ὁποία καταναλίσκεται διά πολεμικούς σκοπούς καί ἡ ἐπίσης τεραστία ἐνέργεια ἡ ὁποία καταναλίσκεται καθ᾿ ὑπέρβασιν τῶν λογικῶν ἀναγκῶν τῆς σημερινῆς ἀνθρωπότητος, ἀποτελοῦν δύο τομεῖς εἰς τούς ὁποίους συμπλέκονται αἱ εὐθῦναι τῶν ἡγετῶν καί τῶν ἁπλῶν πολιτῶν, εἰς τρόπον ὥστε ἕκαστος ἡμῶν νά ἔχῃ τήν δυνατότητα νά συμβάλλῃ εἰς τήν βελτίωσιν τῆς γενικῆς καταστάσεως.

Ἄς καταβάλλωμεν, ἀδελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά, ἕκαστος ἀπό τῆς θέσεώς του πᾶσαν προσπάθειαν μετριασμοῦ τῶν ἀσκόπων καταναλώσεων, ἵνα ἀποκατασταθῇ ἡ εὔρυθμος λειτουργία τοῦ πλανήτου, ἐν τῷ ὁποίῳ κατοικοῦμεν, ἵνα καί ἡμεῖς καί τά τέκνα ἡμῶν ἀπολαύσωμεν ἐν εἰρήνῃ ὅλα τά ἀγαθά τῆς φιλανθρώπου δημιουργίας τοῦ Θεοῦ, τά προσφερόμενα εἰς πάντας ἀνθρώπους. Γένοιτο.

,βς´ Σεπτεμβρίου α´
+ ὁ Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαῖος
ἀγαπητός ἐν Χριστῷ ἀδελφός καί διάπυρος πρός Θεόν εὐχέτης

Οι συνεπέστεροι Αναγνώστες μας

Related Posts with Thumbnails