27.6.14
26.6.14
Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Ιερώνυμος για το οικο-θεολογικού ενδιαφέροντος βιβλίο του π. Π. Καποδίστρια
Εν Αθήναις της 17η Ιουνίου 2014
Έλαβα την εργασία του αιδεσιμολογιωτάτου πρωτοπρεσβυτέρου π. Παναγιώτου Καποδίστρια με τίτλο "Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος εκφραστής του ορθόδοξου θεολογικού λόγου για το φυσικό περιβάλλον" [...].
Χαίρομαι ιδιαιτέρως όταν ένας κληρικός του Σώματος της Εκκλησίας μας είναι δημιουργικός και διακονεί με τα χαρίσματά του την Αποστολή της Εκκλησίας στον σύγχρονο κόσμο, αναδεικνύοντας το τίμιο Εκκλησιαστικό ήθος του θεολογικού λόγου του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου, ο οποίος παραπέμπει στον ευχαριστιακό λόγο της Κτίσης.
[...]
+ ο Αθηνών Ιερώνυμος Β΄
Μια θερμή επιστολή για το περί του "Πράσινου Πατριάρχη" βιβλίο του π. Π. Καποδίστρια
Ίλιον, 16 Ιουνίου 2014
Πρός τον
Αιδεσιμολ. Πρωτοπρεσβύτερον
του Οικουμενικού Θρόνου
π. Παναγιώτην Καποδίστριαν
Γενικόν Αρχιερατικόν Επίτροπον
Ιεράς Μητροπόλεως Ζακύνθου
Αιδεσιμολογιώτατε,
Έλαβα με πολλή χαρά το αποσταλέν από τον Άγιο Ζακύνθου πόνημά σας "Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος εκφραστής του Ορθοδόξου Θεολογικού Λόγου για το Φυσικό Περιβάλλον" και ολοκάρδια σάς ευχαριστώ.
Σας συγχαίρω από βάθους ψυχής τόσο για τους θεοφιλείς κόπους σας οι οποίοι και παρήγαγαν την παρούσα έκδοση, όσο και για την επιλογή του θέματος, που αφορά σε καίριας σημασίας σύγχρονο πρόβλημα λόγω της ασύδοτης επέμβασης του ανθρώπου στη φύση. Η εκ μέρους σας προβολή των γνησίων θέσεων της Εκκλησίας για το Φυσικό Περιβάλλον με εκφραστή τον Οικουμενικό μας Πατριάρχη, είναι κάτι περισσότερο από εύστοχη λόγω ακριβώς της παγκοσμίου αποδοχής του λόγου του και της ισχυρής επιδράσεως την οποία δύναται να ασκήσει ο λόγος αυτός σε κέντρα αποφάσεων.
Εύχομαι ολόψυχα, η Χάρις και η Ευλογία του εν Τριάδι Θεού, να σας συντροφεύουν πάντοτε ώστε να εξακολουθήσετε αδιάπτωτα την καρποφόρο ιερατική σας διακονία προς δόξαν του Αγίου Ονόματός Του και ωφέλεια του Χριστωνύμου Λαού.
Με ευχές
Ο Μητροπολίτης
+ Ο Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως
ΑΘΗΝΑΓΟΡΑΣ
24.6.14
20.6.14
19.6.14
Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου: [ΟΜΙΛΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΣΤΟ ΩΔΕΙΟ ΗΡΩΔΟΥ ΤΟΥ ΑΤΤΙΚΟΥ]
Ὁμιλία
τῆς
Α.Θ.Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου
κατά τήν ἐπίσημον
ἔναρξιν τῆς Διεθνοῦς Ἡμερίδος τοῦ Ἱδρύματος Ἰατροβιολογικῶν Ἐρευνῶν τῆς Ἀκαδημίας
Ἀθηνῶν μέ θέμα τό Περιβάλλον
(Καλλιτεχνική
Ἐκδήλωσις εἰς τό Ἠρώδειον Ἀθηνῶν)
(18 Ἰουνίου
2014)
Μακαριώτατε
Ἀρχιεπίσκοπε Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κύριε Ἱερώνυμε,
Ἱερώτατοι
καί Θεοφιλέστατοι ἅγιοι ἀδελφοί Ἱεράρχαι,
Ἐξοχώτατοι,
Ἐντιμολογιώτατε
Ἄρχων κύριε Γρηγόριε Σκαλκέα,
Προσφιλεῖς
Ἀθηναῖοι καί λοιποί λίαν ἀγαπητοί παρόντες,
Εὐχαριστίαν
πολλήν ἀναπέμπομεν εἰς τόν Ἅγιον Θεόν μας, διότι εὐδόκησεν ἐν τῇ φιλανθρωπίᾳ
Του νά εὑρισκώμεθα καί πάλιν εἰς τό κλεινόν Ἄστυ τῶν Ἀθηνῶν, ὅπου ὁ λόγος καί ἡ
σοφία καί τά γράμματα ἤνθησαν, καί ὅπου ὁ Ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν Παῦλος ἐκήρυξεν εἰς
τούς προπάτοράς μας τόν Ἄγνωστον μέχρι τότε Θεόν, «τόν κατασκευάσαντα τόν οὐρανόν
καί τήν γῆν καί πάντα τά ἐν αὐτοῖς». Μᾶς ἀξιώνει νά εὑρισκώμεθα εἰς τήν ἔνδοξον
πρωτεύουσαν τῆς Ἑλλάδος, εἰς τήν ὁποίαν ἐκαλλιεργήθη ἡ φιλοσοφία τοῦ Πλάτωνος
καί τοῦ Ἀριστοτέλους καί τῶν ἄλλων σοφῶν, τήν ὁποίαν προσέλαβαν Διονύσιος ὁ Ἀεροπαγίτης,
οἱ Τρεῖς Ἱεράρχαι καί οἱ ἄλλοι μεγάλοι Πατέρες καί Διδάσκαλοι τῆς Ἐκκλησίας καί
τήν μετουσίωσαν εἰς θεολογίαν τῆς ἀγάπης.
Ἤλθαμε
πρός ὑμᾶς, Μακαριώτατε, ἀδελφοί καί τέκνα, ἐκ τῆς ἕδρας τῆς Μητρός Ἁγίας τοῦ
Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας, καί ἐκ τῆς Βασιλίδος τῶν πόλεων, διά νά μεταφέρωμεν
τό διαχρονικόν πνεῦμα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί μέ ταπείνωσιν νά
κηρύξωμεν, καί κατά τήν ἐποχήν αὐτήν τῆς κρίσεως καί τῶν ποικίλων κρίσεων, τόν ἐσταυρωμένον
καί ἀναστάντα Κύριόν μας, ὁ Ὁποῖος ἐξωραΐζει, καί διά τῶν δαψιλῶν δωρεῶν τῆς
Χάριτός Του ἀποκαθιστᾷ, τό μωλωπισμένον ἀλλά πάντοτε ζωντανόν σῶμα τῆς ἀνθρωπότητος.
Ἤλθαμε, ἀδελφοί,
ἐκ τῆς Κωνσταντίνου πόλεως, νά χαιρετίσωμεν καί νά τιμήσωμεν ἕνα Λαόν, ὁ ὁποῖος
ἔμαθεν ἐνωρίς νά ἀγαπᾷ, νά θυσιάζεται καί νά προσφέρῃ, ἕνα Λαόν, τόν Ἑλληνικόν,
ἐκ τοῦ ὁποίου πολλοί κατακτηταί «ἔτρωγον», διά νά χρησιμοποιήσωμεν τούς λόγους
τοῦ θρυλικοῦ ἥρωος Μακρυγιάννη, ἀλλά πάντοτε ἔμενεν ἡ «μαγιά», ἡ ἐκλεκτή
«ζύμη».
Ἀγαπητοί
παρόντες,
Πρωτίστως συγχαίρομεν
ὁλοκαρδίως τό Κέντρον Περιβαλλοντικῆς Ὑγείας τοῦ Ἱδρύματος Ἰατροβιολογικῶν Ἐρευνῶν
τῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν, ἐν τῷ προσώπῳ τοῦ ἐπί κεφαλῆς αὐτοῦ Ἐντιμολογιωτάτου Ἄρχοντος
ὀφφικιαλίου ἡμῶν, Ἀκαδημαϊκοῦ καί Καθηγητοῦ κυρίου Γρηγορίου Σκαλκέα, διά τήν
πρωτοβουλίαν του νά ὀργανώσῃ τήν σημερινήν πολιτισμικήν ἐκδήλωσιν, ἐν συσχετισμῷ
πρός τήν διοργανουμένην ὑπό τοῦ Ἱδρύματος τούτου Διεθνῆ Ἡμερίδα διά τό
περιβάλλον.
Εἶναι
γνωστόν, ὅτι ὁ Θεός ἔπλασε τό σύμπαν «καλόν λίαν», ἀλλά καί ὅτι ὁ ἄνθρωπος,
καταχρώμενος τῆς ἐλευθερίας του, ἐπέλεξε νά ἀκολουθήση, διά τήν τελείωσίν του, ὁδόν
διαφορετικήν ἀπό ἐκείνην τήν ὁποίαν τοῦ ὑπέδειξεν ὁ Θεός. Ἀποτέλεσμα τῆς αὐτονομήσεως
τοῦ ἀνθρώπου, τοῦ προτιμήσαντος, κατά τήν Ἁγίαν Γραφήν, νά γίνῃ ὡς Θεός, ἀντί
νά εἶναι, ὡς ἐδημιουργήθη, υἱός τοῦ Θεοῦ καί κληρονόμος συμπάσης τῆς
δημιουργίας, ἦτο νά αἰσθανθῇ ὅτι ἀπώλεσε μαζί μέ τήν υἱότητα καί τήν ἰδιότητα
τοῦ κληρονόμου τῆς ἀπεράντου δημιουργίας τοῦ Θεοῦ Πατρός. Μή δυνάμενος δέ νά ἀνθέξῃ
τήν διά τῆς ἀποστασίας του ἐπελθοῦσαν πτωχείαν του, ἐπεχείρησε νά ἀναπληρώσῃ
τήν ἔλλειψιν τοῦ πλούτου τοῦ παραδείσου διά τῆς ἀποκτήσεως ὅσον τό δυνατόν
περισσοτέρων ὑλικῶν ἀγαθῶν.
Ὁ θησαυρός
τῶν ἀγαθῶν καί ζωῆς χορηγός Θεός, γνωρίζων ἐν τῇ πανσοφίᾳ Του τήν
καταστρεπτικότητα τῆς πλεονεξίας τοῦ ἐκτροχιασθέντος ἀνθρώπου ἐνέβαλεν εἰς τήν
κτίσιν τήν ἱκανότητα τῆς ἀναγεννήσεως καί τῆς κατ᾿ αὐτόν τόν τρόπον ἀειφορίας τῶν
στοιχείων τῆς φύσεως.
Τοιουτοτρόπως
τήν παραφωνίαν τοῦ θανάτου ἀποκαθιστᾷ ἡ γέννησις νέας ζωῆς, καί τήν παραφωνίαν
τῆς φθορᾶς ἀποκαθιστᾷ ἡ ἀνάπλασις. Ὁ Θεός δέν ἦτο δυνατόν νά παραμείνῃ ἀδρανής ἐνώπιον
τῆς φθοροποιοῦ ἐπιρροῆς τοῦ ἐκτροχιασμοῦ τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλά ἐναρμονίζει τήν
νέαν κατάστασιν πρός τό ἀρχικόν σχέδιον Αὐτοῦ.
Ἐν
τούτοις, ὁ ἄνθρωπος, καί κυρίως ὁ σύγχρονος, δέν κατενόησεν ἐπαρκῶς τό ἔργον τοῦ
Θεοῦ πρός ἐναρμόνισιν τῆς φθορᾶς τοῦ περιβάλλοντος διά τῆς ἀποκαταστάσεως τῶν ἀρχικῶν
ἰδιοτήτων του καί ἀντί νά ἐναρμονισθῇ πρός τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, τό ὁποῖον ὑποδεικνύει,
σύν τοῖς ἄλλοις, τήν ὀλιγάρκειαν καί τήν ἀποφυγήν τῆς σπατάλης τῶν πόρων τῆς
κτίσεως, ἤρχισε νά ἐκμεταλλεύεται ληστρικῶς τό περιβάλλον. Ἀλλά ἡ ὑπερεκμετάλλευσις
τοῦ περιβάλλοντος ὡδήγησεν εἰς καταστροφήν τῆς ὑπό τοῦ Θεοῦ ἐμβληθείσης εἰς τήν
κτίσιν ἱκανότητος τῆς ἀειφορίας καί ἀναγεννήσεως τῶν πηγῶν της. Χρειάζεται,
λοιπόν, ἐναρμόνισις ἡμῶν τῶν ἀνθρώπων πρός τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ὥστε νά εὐαισθητοποιηθῇ
ἡ ἀνθρωπότης ἐνώπιον τῆς διαφαινομένης πλέον προοπτικῆς ὅτι ἡ πλεονεξία μας
δύναται νά καταστρέψῃ ὁλοσχερῶς τήν λειτουργίαν τῶν δυνάμεων τῆς φύσεως.
Οἱ ἀρχαῖοι
Ἕλληνες παρετήρησαν μέ ἔκστασιν τήν ἁρμονίαν εἰς τό σύμπαν καί τόν ὠνόμασαν
κόσμον, δηλαδή κόσμημα. Θαυμάζομεν μαζί τους τήν ἁρμονίαν τῆς φύσεως.
Ἀλλά ἐκεῖ ὅπου
ἡ ἔκπληξις συναγωνίζεται τόν θαυμασμόν, εἶναι ἡ κίνησις τῶν ἐμβίων ὄντων. Τά ζῷα
καί τά φυτά ὀργανώνονται εἰς βιοσυστήματα, καί ἀλληλοϋπηρετοῦνται θαυμαστῶς καί
συμβιώνουν ἁρμονικῶς.
Καί εἰς αὐτήν
τήν ὑπέρλαμπρον ἁρμονίαν, ὀχληρά καί βάναυσος προβάλλει ἡ παραφωνία τοῦ ὑπερηφάνου
ἀνθρώπου, τοῦ ἀνθρώπου κάθε ἐποχῆς, ὁ ὁποῖος διά τοῦ «Πύργου τῆς Βαβέλ» ἐπιδιώκει
ἀνοήτως νά ἐγγίσῃ τήν κορυφήν τοῦ οὐρανοῦ. Καί, ἐνῷ ἀπό τήν ἰδίαν τήν κτίσιν,
τήν ὁρατήν καί τήν ἀόρατον, καταρτίζεται αἶνος καί δοξολογία πρός τόν
Δημιουργόν, ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος, πλήρης πλεονεξίας, καταστρέφει τήν ἰσορροπίαν
τῶν βιοτόπων, καί συνακολούθως ὑποβαθμίζει τό φυσικόν περιβάλλον. Ἡ ἄκρατος
φιλοχρηματία ἀνατρέπει τήν ἰσορροπίαν τῆς λειτουργίας τῶν κοινωνιῶν καί προκαλεῖ
οἰκονομικάς κρίσεις. Ἄν καί τό χρῆμα ἐφευρέθη διά τήν καλλιτέραν
λειτουργικότητα τῶν ἀνθρωπίνων συναλλαγῶν, ἡ φιλοχρηματία ὁδηγεῖ εἰς κατάχρησίν
του μέ ἀποτέλεσμα κρίσεις, πόνον καί ἀδικίαν. Καί ἀντί νά καλλιεργῆται τό ἦθος
καί ἡ ἀρετή, μελετῶνται μέθοδοι κερδοσκοπίας καί ἐκμεταλλεύσεως τοῦ ἄλλου, τοῦ
συνανθρώπου, διά ποικίλων ἐφευρημάτων ἀδικίας.
Ἀδελφοί
καί τέκνα,
Περιβαλλόμενος
εἶναι ὁ ἄνθρωπος. Περιβάλλον εἶναι τά οἰκοσυστήματα τῆς γῆς. Τά οἰκοσυστήματα,
«ὁ ἀγρός τοῦ κόσμου», ἐδημιουργήθησαν ὑπό τοῦ Δημιουργοῦ, καλά λίαν, ὅπως εἴπαμεν.
Ἐξισορροποῦν ὅλας τάς ἀνάγκας καί ἐξασφαλίζουν τήν ἀειφορίαν καί τήν συνέχισιν τῆς
ζωῆς.
Τόν ἀγρόν
τοῦτον τοῦ Θεοῦ ἡ ἀνθρωπότης, μέ τήν ἀλόγιστον συμπεριφοράν της της
καταστρέφει, προκαλώντας φαινόμενα ὅπως ἡ ὀπή τοῦ ὄζοντος, ἡ αὔξησις τῆς
θερμοκρασίας τῆς γηΐνης ἀτμοσφαίρας, ἡ ἐρημοποίησις περιοχῶν, ἡ μόλυνσις τῶν ὑδάτων,
ἡ νέκρωσις τῶν θαλασσῶν, ἡ ἐξαφάνισις ζωϊκῶν καί φυτικῶν εἰδῶν, ἡ τῆξις τῶν
πάγων, ἡ προβλεπομένη ὑπό τῶν ἐπιστημόνων ἐξαφάνισις περιοχῶν ξηρᾶς ὑπό τῶν ὑδάτων
καί ἄλλα.
Ἀγαπητοί,
Οἰκία μας
καί στενόν περιβάλλον μας ἔγινε πλέον ὁλόκληρος ὁ πλανήτης μας. Δέν δυνάμεθα νά
ἐνδιαφερώμεθα μόνον διά τό περιβάλλον μιᾶς χώρας ἤ μιᾶς περιοχῆς ἤ τῆς αὐλῆς
μας.
Αὐλή μας
καί κῆπος μας εἶναι πλέον ὅλη ἡ γῆ καί ἀκόμη περισσότερον καί ἡ περιβάλλουσα
τήν γῆν ἀτμόσφαιρα καί στρατόσφαιρα καί ἡ πέριξ τῆς γῆς ζώνη, μέχρι τῆς ὁποίας ἠμποροῦν
νά ἐπεκταθοῦν αἱ ἐπεμβάσεις τοῦ ἀνθρώπου, μέ τούς τεχνητούς δορυφόρους καί τά
διαστημόπλοια.
Πρέπει νά ἀγαπήσωμεν
τήν ὡραιότητα καί τήν ἰσορροπίαν τοῦ πλανητικοῦ μας συστήματος, ὅλων τῶν χωρῶν
καί τῶν θαλασσῶν τῆς γῆς, τῶν βουνῶν καί τῶν ποταμῶν. Ὄχι βεβαίως μόνον τήν
φύσιν, ἀλλά πρωτίστως ἑαυτούς, τόν ἄνθρωπον «πάσης φυλῆς καί γλώσσης», καί νά εἴμεθα
ἀλληλέγγυοι πρός αὐτόν. Τότε μόνον θά ὑπηρετήσωμεν ἐν ἁρμονίᾳ αὐτήν ταύτην
τήν ζωήν, τόν «πολιτισμόν τοῦ ἀγροῦ» τοῦ Θεοῦ. Κατά τήν ἡμετέραν ταπεινήν γνώμην
καί ἐμπειρικήν ἀποτίμησιν, τοῦτο εἶναι τό ἀληθές νόημα καί περιεχόμενον τῆς οἰκολογίας.
Πρέπει ὁ ἐσωτερικός
μας κόσμος νά ἀγαπήσῃ τό ὡραῖον καί τό ὑγιές, τόν «κάλλει ὡραῖον παρά πάντας
βροτούς» Κύριον, καί νά ἐνθυμῆται συνεχῶς τήν ἐντολήν Του πρός τούς
πρωτοπλάστους, νά ἐργάζωνται καί νά φυλάσσουν τόν ἐπί γῆς παράδεισον. Πρέπει, ἐπί
τέλους, νά ἀποκτήσωμεν τό ἀπαραίτητον συλλογικόν πνεῦμα εὐθύνης καί
συνεργασίας.
Ἡ μέριμνα
διά τήν διάσωσιν τοῦ περιβάλλοντος πρέπει νά μᾶς ἑνώνῃ, μακράν προσωπικῶν ὑλοφρόνων
σκοπιμοτήτων καί φιλοδοξιῶν, διότι διαφορετικά, ἐντός μιᾶς μολυσμένης ἀτμοσφαίρας,
μιᾶς νεκρωμένης θαλάσσης, μιᾶς διαβρωμένης ξηρᾶς, μιᾶς ὑπερθερμαινομένης γῆς, ἑνός
δικτύου ρυπαρῶν ὑδάτων, θά θρηνήσωμεν ὅλοι τόν θανατόν μας.
Ἀπό τῆς ἀπόψεως
αὐτῆς, ἡ Ἁγία Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία μας, καί δή τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον,
καί ἡ ἡμετέρα Μετριότης προσωπικῶς ἐκρίναμεν ὅτι ἔχομεν καθῆκον, ἐν τῇ
σωτηριώδει ἀποστολῇ καί διακονίᾳ τῆς Μητρός Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως,
νά εὐαισθητοποιήσωμεν τήν ἀνθρωπότητα διά τόν κίνδυνον τοῦ ἀνεπανορθώτου κακοῦ, τό
ὁποῖον ἐπέρχεται ἀπό τάς ἰδικάς μας πράξεις καί τήν ἰδιοτέλειάν μας.
Εὐχαριστοῦμεν
τούς διεθνοῦς φήμης καλλιτέχνας, τόν τενόρον κ. Μάριον Φραγκούλην καί τόν
πιανίσταν κ. Eugene Kohn καί τούς συνεργάτας των διά τήν μουσικήν πανδαισίαν
τήν ὁποίαν θά μᾶς προσφέρουν, καί εὐχόμεθα εἰς αὐτούς πλήρη τήν ἔμπνευσιν καί
τήν καθοδήγησιν τοῦ Θεοῦ, ὥστε νά μᾶς μύησουν εἰς τήν οὐράνιον καί ὑπερουράνιον
συμπαντικήν ἁρμονίαν, εἰς τήν ὁποίαν ὁ Δημιουργός θέλει νά μᾶς ὁδηγήσῃ, διότι Ἐκεῖνος
ἀεί ἐναρμονίζει ὅσα ἡ ἀνθρωπίνη κακία καθιστᾷ δυσαρμονικά.
Εἰς ἡμᾶς
παραμένει ὡς καθῆκον ἡ καλλιέργεια τοῦ ἀγροῦ τοῦ Θεοῦ. Δέν δυνάμεθα νά ἐπηρεάσωμεν
κατ᾽ ἄλλον τρόπον τήν συμπαντικήν ἁρμονίαν, παρά καλλιεργώντας τήν καρδίαν καί
τήν θέλησίν μας, ὥστε νά παράγουν ἁρμονικούς παλμούς συντονισμένους μέ τήν
ἁρμονίαν τοῦ σύμπαντος. Ὁ καλλιτέχνης καλλιεργεῖ τόν ἀγρόν τῆς τέχνης, καί μᾶς
φανερώνει διά τῆς ἡδύτητος τοῦ μουσικοῦ ἀκούσματος πόσον γλυκεῖα καί μοναδική εἶναι
ἡ θεϊκή ἁρμονία. Ὁ καλλιεργητής τῆς γῆς στολίζει μέ τά πολύχρωμα ἄνθη καί τούς
εὐγεύστους καρπούς τόν κόσμον κατά τό μέτρον τῶν δυνάμεών του. Ἀλλά καί τό
μικρόν ἄνθος, τό ὁποῖον φύεται ἐπί τοῦ ὑψηλοῦ ὀροπεδίου καί δέν εἶναι ὁρατόν ἀπό
ἀνθρώπινον ὀφθαλμόν, ἐκπληρώνει τόν προορισμόν του νά στολίζῃ τήν δημιουργίαν
καί νά ἐμπνέῃ τόν ποιητήν, ὁ ὁποῖος τό βλέπει διά τῆς φαντασίας του.
Ὁ Θεός
στολίζει καί ἐναρμονίζει τά πάντα ἐντός τῆς δημιουργίας, θεατά καί ἀθέατα, ἀκουστά
καί μή ἀκουστά, διότι ὁ κόσμος τοῦ Θεοῦ εἶναι «καλός λίαν» καί δέν χωρεῖ ἐντός
αὐτοῦ καμμία ἀσχημία. Ἄς ἐμπνευσθοῦμε ἀπό τό κάλλος πού συλλαμβάνουν αἱ αἰσθήσεις
μας, ὥστε νά τό μετατρέψωμεν εἰς ψυχικόν κάλλος ἐκφραζόμενον διά τῆς ἀγάπης
πρός τόν Δημιουργόν, πρός τά ἔμψυχα καί πρός τά ἄψυχα δημιουργήματά Του, πρός
τό περιβάλλον μας.
Θά ἠθέλαμε
νά κατακλείσωμεν μέ τήν παράγραφον διά τό περιβάλλον ἀπό τήν πρόσφατον Κοινήν
Δήλωσιν, τήν ὁποίαν ὑπεγράψαμεν εἰς τά Ἱεροσόλυμα μέ τήν Αὑτοῦ Ἁγιότητα, τόν
Πάπαν Φραγκῖσκον:
«Εἶναι
βαθεῖα πεποίθησίς μας ὅτι τό μέλλον τῆς ἀνθρωπίνης οἰκογενείας ἐξαρτᾶται ἀπό τό
πῶς προστατεύομεν τό δῶρον τῆς κτίσεως, τό ὁποῖον ὁ Δημιουργός μᾶς ἐνεπιστεύθη.
Πρέπει νά ἀναγνωρίσωμεν ἐν μετανοίᾳ τήν κακομεταχείρισιν τοῦ πλανήτου μας, ἡ ὁποία
ἰσοδυναμεῖ πρός ἁμαρτίαν εἰς τά ὄμματα τοῦ Θεοῦ. Βεβαιοῦμεν τήν εὐθύνην μας καί
τήν ὑποχρέωσίν μας νά ἀναπτύξωμεν αἴσθημα ταπεινότητος καί ἐγκρατείας, ὥστε νά
αἰσθανώμεθα ὅλοι τήν ἀνάγκην νά σεβώμεθα τήν δημιουργίαν, καί νά τήν
προστατεύωμεν μέ φροντίδα. Ἀπό κοινοῦ ὑποσχόμεθα τήν δέσμευσίν μας νά
καλλιεργήσωμεν τήν συνείδησιν τῆς φροντίδος διά τήν δημιουργίαν καί τήν
μέριμναν διά τήν προστασίαν της, ἐν ὄψει τῆς ἀρνήσεως καί τῆς ἀγνοίας καί ἀπευθυνόμεθα
πρός κάθε ἄνθρωπον καλῆς θελήσεως νά σκεφθῇ τρόπον διαβιώσεως ὀλιγώτερον
σπάταλον καί περισσότερον λιτόν, ἀποφεύγοντας τήν πλεονεξίαν καί ἐπιδεικνύοντας
περισσοτέραν γενναιοδωρίαν διά τήν προστασίαν τοῦ κόσμου τοῦ Θεοῦ καί πρός ὄφελος
τοῦ λαοῦ Του».
Σᾶς εὐχαριστοῦμεν
καί σᾶς εὐλογοῦμεν.
13.6.14
9.6.14
Ο Μητροπολίτης Βελεστίνου Δαμασκηνός για το νέο βιβλίο του π. Π. Καποδίστρια περί του "Πράσινου Πατριάρχη"
[...]
Η ωραία αυτή εργασία, πέραν του τιμητικού χαρακτήρος αυτής προς το Σεπτόν Πρόσωπον του Παναγιωτάτου Οικουμενικού ημών Πατριάρχου, Κυρίου κ. Βαρθολομαίου, είναι αξιόλογος από επιστημονικής πλευράς, αλλά και λίαν χρήσιμος και εις την ημετέραν εποχήν, καθώς ο Πλανήτης μας ταλαιπωρείται σήμερον εξ αιτίας της παραβιάσεως των οικολογικών και πολυειδών άλλων απερισκέπτων παραβιάσεων, εις τας οποίας συνεχώς προβαίνουν όχι μόνον οι αδαείς άνθρωποι, αλλά και οι επιστήμονες όλων των χωρών επί των κλιματολογικών και των άλλων συνθηκών της ζωής επί του Πλανήτου μας.
Από την Αγίαν Γραφήν γνωρίζομεν ότι ο Θεός εδημιούργησε τον κόσμον "καλόν λίαν" και άρχοντα των επιγείων Δημιουργημάτων Του κατέστησεν τον άνθρωπον, τον οποίον έπλασε "κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσιν Αυτού". Το μόνο το οποίον εζήτησεν ο Θεός από τους Πρωτοπλάστους ήτο να τηρήσουν μίαν μικράν εντολήν Του. Εκείνοι, όμως, παρέβησαν αυτήν. Η παράβασις των Πρωτοπλάστων ήτο επανάστασις του ανθρώπου κατά του Θεού. Και ευθύς ήλλαξαν τα πάντα. Επανεστάτησε και η φύσις και τα ζώα εναντίον του ανθρώπου. Τα ζώα έγιναν άγρια και κατεδίωκαν τον άνθρωπον. Η γη αντί καρπών έδιδε ακάνθας και τριβόλους. Αι κλιματολογικαί συνθήκες έγινα επικίνδυνες. Ο κατακλυσμός αποτελεί μίαν τραγικήν απόδειξιν.
Βεβαίως ο Υιός του Θεού ήλθε από αγάπην και έγινε και τέλειος άνθρωπος, χωρίς να παύση να είναι πάντοτε και τέλειος Θεός. Και εθυσιάσθη επί του Σταυρού. Και κατήλθεν εις τον Άδην και έπραξε τα πάντα, δια να ενώση τα διεστώτα και να έλθη πάλιν η ειρήνη του Θεού εις τον κόσμον. Δυστυχώς, δια μέσου των αιώνων ελάχιστοι είναι οι άνθρωποι, οι οποίοι επίστευσαν εις τον Κύριον και ηνώθησαν μαζί Του, εν συγκρίσει προς εκείνους, οι οποίοι παρέμειναν άπιστοι και δεν εσεβάσθησαν και δεν σέβονται ακόμη, ούτε τον Θεόν, ούτε τα δημιουργήματά Του. Πολλοί είναι εκείνοι, οι οποίοι εν ονόματι, δήθεν, της Επιστήμης και δια να δείξουν ότι ο άνθρωπος είναι θεός και ημπορεί να ικανοποιή τας επιθυμίας του, όπως οι άνθρωποι της εποχής του πύργου της Βαβέλ. Αλλά διά τούτο και η απάντησις του Θεού, διά των στοιχείων της φύσεως, τα οποία γίνονται συνεργάται Του και τιμωρούν τους ανθρώπους είναι εύλαλος και αποστομωτική. "Οπλοποιήσει την κτίσιν εις άμυναν εχθρών... πορεύσονται εύστοχοι βολίδες αστραπών και ως από ευκύκλου τόξου των νεφών επί σκοπόν αλούνται και εκ πετροβόλου θυμού πλήρεις ριφήσονται χάλαζαι, αγανακτήσει κατ' αυτών ύδωρ θαλάσσης, ποταμοί δε συγκλύσουσιν αποτόμως. Αντισήσεται αυτοίς πνεύμα δυνάμεως και ως λαίλαψ εκλικμήσει αυτούς. Και ερημώσει πάσαν την γην ανομία, και η κακοπραγία περιτρέψει θρόνους δυναστών" (Σοφ. Σολομώντος 5, 17-23). Η έκρηξις, η οποία έγινε προ ετών εις τους ατομικούς αντιδραστήρας της Ρωσίας και τα τραγικά συνεπακόλουθα αυτών, αποτελεί μίαν εισέτι σαφή απάντησιν.
Παρακαλώ να μου συγχωρήσετε την πολυλογίαν μου. Απλώς παρέθεσα, όσα ήλθαν εις την σκέψιν μου, καθώς έβλεπα το περιεχόμενον της εργασίας του αγίου Γενικού Αρχιερατικού Επιτρόπου [Ι. Μ. Ζακύνθου], ο οποίος διά της εργασίας του αυτής βεβαιοί ότι είναι και άριστος Επιστήμων. [...] τας ταπεινάς ευχάς μου, όπως συντόμως διδάσκει και από Πανεπιστημιακής Έδρας.
[...]
5.6.14
Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Ιερώνυμος για την Ημέρα Περιβάλλοντος (5η Ιουνίου 2014)
Το οἰκολογικό πρόβλημα, ὅπως ἀποκαλοῦνται συλλήβδην τά ἀποτελέσματα τῆς ἀλόγιστης συμπεριφορᾶς τῶν ἀνθρώπων πρός τό περιβάλλον, μέ ὅ,τι αὐτά συνεπάγονται πλέον σήμερα διά τούς ἴδιους, εἶναι ἀπό τά πλέον σύνθετα καί πολυδιάστατα προβλήματα, τά ὁποῖα ταλανίζουν τήν ἀνθρωπότητα στήν ἐποχή μας. Ἔχει προκύψει ἀπό τήν κατάχρηση τῶν ἀγαθῶν τῆς φύσης στήν ὠφελιμιστική προσπάθεια τοῦ ἀνθρώπου νά κυριαρχήσει στόν κόσμο, συμπεριφερόμενος ὄχι ὡς δημιούργημα, καί αὐτός, ἐπί δημιουργήματος τοῦ Παντοκράτορος Θεού, ἀλλ’ ὡς ἐχθρός καί κατακτητής καί καταστροφεύς καί ἄνους κυρίαρχος. Ἡ κακή χρήση τῆς ἐλευθερίας του κατέστησε ἀμφίβολη καί τή στάση του ἔναντι τοῦ φυσικοῦ κόσμου.
Η Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία θεωρεί, ὅτι ἡ προστασία τοῦ κόσμου, τόν ὁποῖο ὁ Δημιουργός καί Κύριος τοῦ παντός ἔπλασε «καλόν λίαν» καί τόν κληροδότησε στόν ἄνθρωπο, τόν ὁποῖο «ἔθετο ἐν τῷ παραδείσῳ τῆς τρυφῆς, ἐργάζεσθαι αὐτὸν καὶ φυλάσσειν», ἀποτελεῖ διαχρονικά μέγιστη εὐθύνη καί υποχρέωση τοῦ ἀνθρώπου. Ὑποχρέωση, τήν ὁποία πολύ περισσότερο σήμερα, ὁπότε ἀπέβη ἀπολύτως ἀναγκαία ἐξ αἰτίας των κλιματικῶν ἀλλαγῶν πού προκαλεῖ ἡ ἐκτεταμένη μόλυση τοῦ περιβάλλοντος.
Παρερμηνεύσαμε τή θέση μας μέσα στη Δημιουργία καί τήν ἐκμεταλλευθήκαμε χωρίς αἰδώ, ἰδίως κατά τούς τελευταίους αἰῶνες, χρησιμοποιώντας καταχρηστικῶς ὅλες τίς δυνατότητες τίς ὁποῖες μᾶς προσέφερε ἡ ἐξέλιξη τῶν ἐπιστημῶν. Οἱ συνέπειες αὐτῆς τῆς συμπεριφορᾶς εἶναι ὅτι τό περιβάλλον ἀντιδρᾶ πλέον ἀρνητικά καί ἐχθρικά ἐπαναστατώντας. Ἐκδικεῖται τούς καταχραστές καί τούς ἀπειλεῖ μέ ἄμεση καί ἀσυγχώρητη τιμωρία. Τά τερατώδη μέσα καί οἱ μέθοδοι, πού χρησιμοποιήθηκαν γιά ἀλόγιστο πλουτισμό ἤ ἐπικράτηση τοῦ ἀνθρώπου ἐπί τοῦ ἴδιου τοῦ γένους του, εἶχαν ὡς ἀποτέλεσμα ὄχι μόνο νά ἀπογυμνωθεῖ τό περιβάλλον ἀπό τό φυσικό κάλλος του, νά πάψει να εἶναι εὐεργετικό γιά τούς κατοίκους τῆς γῆς, ἀλλά καί νά ἐξελιχθεῖ σέ ἀγρό «ἀκανθῶν καί τριβόλων».
Σέ ἐποχές πνευματικά ἄνυδρες καί ὑπαρξιακά ὑποσιτισμένες, δίχως ξεκάθαρο νόημα ζωῆς καί πρόταση ὑπέρβασης τοῦ δεινοῦ «τώρα», ὁ σύγχρονος άνθρωπος, ἀντιμετωπίζοντας εἴτε στήν παγκοσμιοποιημένη καί θολή ἐκδοχή του ὡς ἄνθρωπος τοῦ κόσμου, εἴτε στήν πιό προσωπική του υπόσταση ὡς κληρονόμος, φορεύς καί μεταλαμπαδευτής ἑνός ἀδιέξοδου τρόπου ζωῆς, ἀρχίζει νά συνειδητοποιεῖ ὅτι ὁ ἴδιος καί τά παιδιά του εὑρίσκονται πλέον σέ σύγκρουση πρός τό περιβάλλον, τό ὁποῖο παραθεώρησε ὡς ἔργο τοῦ Θεοῦ, τό ὁποῖο ἐν πολλοῖς ἀπομάκρυνε ἀπό τή ζωή του.
Βιώνει τήν κρίση πού προκάλεσαν ὁ ἐγωκεντρισμός, ἡ φιλαυτία, ἡ χλιδή, ἡ βουλιμία, ἡ ὑπέρμετρη κατανάλωση, ἡ ἐξάντληση τῶν φυσικῶν πόρων. Τό σημερινό ἀδιέξοδο μέσα στό περιβάλλον εἶναι μέ δραματικό τρόπο ἡ μέ τόν πιό φανερό καί ἔμπρακτο τρόπο πιστοποίηση, ὅτι ἡ φύση καί ὅσα περιβάλλουν τόν ἄνθρωπο εἶναι ἐπικίνδυνη προέκταση τοῦ ἑαυτοῦ του.
Μέ ἀσταθῆ βήματα, ἀπό θέση ἄμυνας, προσπαθεῖ να ἀποκαταστήσει κάποια ἰσορροπία, χρησιμοποιώντας ὅμως καί πάλι τίς ἴδιες ἤ παρεμφερεῖς τεχνικές μεθόδους καί μέσα, ἀντί τῶν φυσικῶν δυνάμεων καί μηχανισμῶν, πού διαθέτει ἡ φύση. Μέτρα λαμβάνονται γιά τό περιβάλλον ἀλλά μόνον ἐπιδείνωση τῶν φαινομένων σημειώνεται. Αὐτό ὅμως δέν εἶναι παράξενο, διότι στήν ἀντιμετώπιση τῶν προβλημάτων δέν λαμβάνεται διόλου ἡ πνευματική πλευρά, ἀπό ὅλες τίς μελέτες λείπει ὁ Χριστός, λείπει ἡ ἀναφορά στόν Θεό, τόν Δημιουργό τῆς κτίσης καί τῶν πλασμάτων.
Ἡ οἰκολογική κρίση, τό τονίσαμε «πάλιν καί πολλάκις» εἶναι πρωτίστως κρίση πνευματική καί ἠθική. Προκύπτει ἀπό τήν ἐσωτερική κρίση πού δημιουργήθηκε στόν ἄνθρωπο. Ἡ περιβαλλοντική κρίση ὑπενθυμίζει ὅτι ὁ ὑλιστικός καί εὐδαιμονιστικός τρόπος ζωῆς διέστρεψε τήν φύση τοῦ ἀνθρώπου καί τόν σκοπό τῆς Δημιουργίας, πού τελικῶς εἶναι ἡ θεογνωσία του. Ἡ κατακυρίευση τῆς γῆς κατέληξε σέ καταλήστευσή της. Ἡ χρησιμοθηρία ὁδήγησε στόν ὠφελιμισμό καί ὁ ὠφελιμισμός στήν ἀδηφαγία καί τήν πλεονεξία.
Οὐσιαστική ἀλλαγή στήν οἰκολογία, ἄν δέν ἐπανέλθει ὁ ἄνθρωπος τό συντομότερο στήν ὀρθή σχέση του μέ τόν Θεό, δέν εἶναι δυνατόν νά πραγματοποιηθεῖ. Ἡ παράδοση τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας διδάσκει ὅτι δέν εἶναι δυνατόν «νά ἀγαπήσουμε τήν φύση, ἄν δέν κάνουμε χῶρο νά σκηνώσει στίς καρδιές μας ὁ Δημιουργός της. Ἄν δεν συνειδητοποιηθεῖ εὐρύτατα ὅτι μακριά ἀπό τόν Θεό δέν ὑπάρχει ζωή ἀλλά καθημερινός θάνατος, τότε στά ὑπάρχοντα ἀδήριτα προβλήματα θά προστίθενται καί ἄλλα.
Τό οἰκολογικό πρόβλημα ἀντιμετωπίζει ἡ Ἐκκλησία προτείνοντας τήν ὀρθοπραξία ὡς ἀσφαλῆ διέξοδο καί θεραπεία. Προτείνει εἰρήνη κατά Χριστόν καί ἄσκηση, δύο πόλους, γύρω ἀπό τους ὁποίους ἀναπτύσσεται ἡ ὀρθόδοξη θεολογία γιά τή λύση τοῦ προβλήματος κάι ταυτόχρονα ἐγκράτεια, μέτρο καί λιτότητα, τήν ὁποία σοφά προτείνει τό ἀσκητικό πνεῦμα της καί προστατεύει τόν κόσμο ἀπό τίς ὑπερβολές. Στή λατρεία τοῦ κέρδους καί τήν ἀχαλίνωτη κερδοσκοπία, πού ὁδηγεῖ στήν ὑπερεκμετάλλευση τῶν φυσικῶν πηγῶν, διδάσκει τή νόμιμη ἐργασία καί τήν ἔντιμη ἀπολαβή τοῦ κέρδους ἀπό αὐτήν. Αὐτός εἶναι ὁ ὀρθόδοξος τρόπος μέ τόν ὁποῖο θά τεθεῖ φραγή στην καταστροφή τοῦ περιβάλλοντος καί εὐχή μας ἡ ἄμεση ἐνστέρνισή του.
Ετικέτες
Επικαιρότητα,
Θρησκεία και Περιβάλλον
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)